بچه هايي كه مي توانند خود را با انتظارات مدرسه وفق دهند، ازآمادگي بهتري برخوردارند.ممكن است شما دوست داشته باشيد از مدرسه فرزند خود ديدن كنيد و از انتظارات مدير و معلمان مدرسه اطلاع يابيد و درباره اختلافات نظر خود با آن ها به بحث بپردازيد.

ترس كودك از مدرسه و اجتماعي شدن كودكان
هر چند مدرسه ها در برنامه هاي خود اولويت هاي متفاوتي دارند، اما بسياري از مربيان درباره عواملي كه در موفقيت دانش آموزان نقش به سزايي دارند، هم عقيده اند. اين عوامل عبارتند از : بهداشت و سلامت جسماني

كودكان به غذاي خوب، خواب كافي، فضاي مناسب براي بازي و مراقبت هاي پزشكي نيازمندند.اگر اين امكانات براي بچه ها فراهم شود، آن ها مي توانند زندگي خوبي را شروع كنند و مشكلاتي را كه در زندگي با آنها روبرو مي شوند، مانند؛ ناراحتي هاي جسماني و مشكلات يادگيري، كاهش دهند.بهداشت مطلوب براي بچه ها، قبل از تولد و با مراقبت هاي پيش از زايمان آغاز مي شود.مادران باردار، در طول دوره بارداري حتماً بايد به پزشك يا درمانگاه مراجعه كنند، غذاهاي مقوي بخورند، از مصرف الكل، توتون و مواد مخدر بپرهيزند و استراحت كافي داشته باشند.زنان بارداري كه از مراقبت هاي پزشكي مناسبي برخوردار نيستند، شانس تولد بچه هايي با ويژگي هاي زير را افزايش مي دهند :

– هنگام تولد وزن كمي دارند و امكان اين كه در طول زندگي با مشكلات جسمي و ناتواني در يادگيري روبه رو شوند، زياد است.

– دچار آسم هستند.

فرايند اجتماعي شدن كودك
– عقب افتادگي ذهني دارند.

– داراي مشكلات گفتاري و زباني هستند.

– قدرت تمركز ذهني ندارند.

– بيش فعالند.

با مراحل اجتماعي شدن كودكان بيشتر آشنا شويد
اگر كودك شما برخي از اين مشكلات را دارد و يا قبلاً داشته است، هر چه زودتر با پزشك حوزه مدرسه يا نماينده هاي محلي خود مشورت كنيد.بسياري از جمعيت ها، خدمات رايگان يا ارزان قيمتي براي كمك به شما و فرزندتان ارائه مي دهند.كودكان، بعد از تولد نيز بايد از بهداشت مناسب برخوردار باشند.يك رژيم غذايي خوب مي تواند در اين زمينه بسيار مؤثر باشد.بچه هاي كه در سنين مدرسه هستند، اگر غذاي خوب و مقوي مصرف كنند، تمركز بهتري در كلاس درس خواهند داشت.

غذاي آن ها بايد شامل اين مواد باشد: انواع نان، غلات، ميوه، سبزيجات، گوشت، مرغ، ماهي و يا جانشين آن ها مانند: تخم مرغ، لوبيا و نخود خشك شده، شير، پنير و ماست.بهتر است، از خوردن چربي و شيريني زياد بپرهيزند.معمولاً بچه هاي ۲ تا ۵ ساله مي توانند غذاهايي را مصرف كنند كه بزرگ ترها مي خورند؛ البته در حجم كم تر.پزشك كودك شما يا درمانگاه ها، توصيه هاي خوبي براي تغذيه كودكان و بچه هاي نو پاي زير ۲ سال دارند.

راهكارهاي مناسب اجتماعي شدن كودكان
بچه هاي پيش دبستاني، به طور مرتب، به معاينات پزشكي،دندانپزشكي و واكسيناسيون نيازمندند.مراقبت هاي پزشكي به صورت دائمي به اندازه زماني كه بچه ها بيمار يا دچار صدمه جسماني شده اند، اهميت دارد.واكسيناسيون كودكان از حدود ۲ ماهگي شروع مي شود و آن ها را از ابتلا به ۹ بيماري: سرخك، اوريون، سرخجه، ديفتري، كزاز، سياه سرفه، آنفلوانزا، فلج اطفال و سل مصون مي سازد.اين بيماري ها، مي توانند صدمات جبران ناپذيري به رشد ذهني و جسمي كودكان وارد آورند.معاينه دندان هاي كودكان نيز حداقل از ۳ سالگي آغاز مي شود و بايد به طور مرتب ادامه يابد.

ايجاد فرصت هايي براي ورزش و رشد هماهنگ بدني، براي بچه هاي پيش دبستاني، اهميت خاصي دارد.آن ها همچنين براي تقويت ماهيچه هاي بزرگ بدن، به تمرين هايي مانند: پرتاب توپ، دويدن، جهيدن، بالا رفتن و حركات موزون نياز دارند.تمرين هايي كه براي تقويت ماهيچه هاي كوچك بدن، به خصوص ماهيچه هاي دست ها و انگشتان توصيه مي شود، عبارتند از: نقاشي با مداد رنگي، درست كردن پازل، كار با قيچي و باز و بسته كردن زيپ لباس ها.

والديني كه بچه هاي معلول دارند، به محض برخوردن با هر گونه مشكلي، بايد خيلي زود به پزشك مراجعه كنند.رسيدگي به موقع به اين بچه ها، به رشد استعدادهاي آن ها كمك مي كند.

آمادگي اجتماعي و عاطفي براي اجتماعي شدن كودكان
بچه ها معمولاً هنگام ورود به مدرسه بسيار هيجان زده هستند.آن ها در مدرسه با محيطي روبه رو مي شوند كه با محيط خانه يا حتي محيط پيش دبستان فرق دارد.در مدرسه بچه ها مجبورند در گروه هاي بزرگ كار كنند و با بزرگسالان جديد و بچه هاي ديگر كنار بيايند.آن ها بايد توجه و محبت معلم خود را با بچه هاي ديگر تقسيم كنند.برنامه روزانه آن ها نيز فرق مي كند.اغلب بچه ها، مدرسه را با مهارت ها ي اجتماعي و بلوغ عاطفي آغاز نمي‏كنند.اين مهارت ها را مي توان با دقت و تمرين كافي آموخت.اگر از قبل فرصت هايي براي رشد برخي ويژگي ها در بچه ها فراهم شده باشد، آن ها شانس بيش تري براي كسب موفقيت در مدرسه دارند.اين ويژگي ها عبارتند از:

– اعتماد به نفس بچه ها بايد بياموزند، نسبت به خود احساس خوبي داشته باشند و باور كنند مي توانند موفق شوند.بچه هايي كه اعتماد به نفس بالايي دارند، وقتي دست به كاري جديد مي زنند و بار اول موفق نمي شوند، دست از تلاش بر نمي دارند.

– استقلال بچه ها بايد بياموزند كارهايشان را خود انجام دهند.

– انگيزه بچه ها بايد خواهان يادگيري باشند و در آن ها انگيزه براي درس خواندن ايجاد شود.

– كنجكاوي بچه ها ذاتاً كنجكاوند و براي به دست آوردن فرصت هاي بيش تر يادگيري، بايد همان طور كنجكاو باقي بمانند.

نسبت به مدرسه و يادگيري نگرش مثبت داشته باشيد:
هر كودكي كه پا به عرصه وجود مي گذارد ، محتاج كشف و يادگيري است.اگر پدر و مادر خواهان پرورش اين ويژگي ها در كودك خود هستند، بايد كنجكاوي اورا تحريك كنند.نشان دادن علاقه به آنچه كودكان انجام مي دهند، سبب مي شود، آن ها از دستاوردهاي خود احساس رضايت كنند.اگر والدين نسبت به رفتن فرزندشان به مدرسه هيجان زده باشند، بچه ها نيز دچار اضطراب مي شوند.هنگامي كه فرزند شما مي خواهد وارد كودكستان شود، سعي كنيد راجع به جاذبه هاي مدرسه با او صحبت كنيد.با او درباره فعاليت هاي هيجان انگيزي كه در مدرسه انجام مي شود، مانند گردش هاي علمي و كارهاي هنري سرگرم كننده، سخن بگوييد و سعي كنيد با علاقه و اشتياق زياد درباره آنچه كه او در مدرسه خواهد آموخت، مانند:خواندن، نوشتن، اندازه گيري كردن و وزن كردن، حرف بزنيد.

ترس كودك از مدرسه
• براي فرزند خود ، فرصت هايي براي تمرين و تكرار فراهم كنيد:

سينه خيز رفتن، اداي كلمات جديد و يا حتي نوشيدن يك فنجان چاي، نياز به تمرين دارد.بچه ها نه تنها از تكرار كارها خسته نمي شوند، بلكه با انجام دوباره كارها آن ها را ياد مي گيرند و اعتماد به نفس لازم را براي انجام كارهاي جديد پيدا مي كنند.

براي اجتماعي شدن كودكان در زندگي فرزندتان نظم و انضباط مناسبي برقرار كنيد:
همه بچه ها تا اندازه اي به محدوديت نياز دارند. معمولاً بچه هايي كه والديني منضبط و در عين حال با محبت دارند، از نظر مهارت هاي اجتماعي بهتر و

عملكرد شان در مدرسه مثبت تر از بچه هايي است كه والدين شان، آن ها را زياد محدود مي كنند يا كاملاً آزاد مي گذارند، است.

زبان و دانش عمومي
بچه ها در مدرسه در فعاليت هايي شركت مي كنند كه نيازمند استفاده از زبان و حل مسائل هستند.بچه هايي كه نمي خواهند و يا نمي توانند به راحتي با ديگران ارتباط بر قرار كنند، در مدرسه با مشكلات متعددي روبرو مي شوند.راه هاي زيادي وجود دارد كه به بچه ها كمك كنيد تا بياموزند كه چگونه با ديگران ارتباط برقرار كنند، به حل مشكلاتشان بپردازند و كمك خود را از جهان پيرامون افزايش دهند.در اين زمينه مي توانيد به توصيه هاي زير عمل كنيد.

– از بدو تولد با بچه هاي خود حرف بزنيد:
نوزادان نيازمند شنيدن صداي شما هستند.راديو و تلويزيون نمي توانند جاي شما را بگيرند؛ زيرا آن ها قادر نيستند به غان و غون بچه ها پاسخ گويند.هر قدر با كودكان خود بيش تر صحبت كنيد، بعدها مهارت بيش تري در حرف زدن پيدا خواهند كرد.صحبت با بچه ها تنها فهم و درك آن ها را نيز از مقوله زبان و جهان پيرامون افزايش مي دهد.فعاليت هاي روزانه، همچون خوردن شام و حمام كردن، فرصت هايي گاه مفصل براي صحبت كردن درباره اتفاقات پيش آمده و پاسخ به سؤالات فرزندانتان فراهم مي آورد.براي مثال:” اول درپوش راه خروجي آب را بگذار، حالا شير آب را باز كن.مي بينم كه مي خواهي اردكت را در وان بگذاري.فكر خوبي است.نگاه كن اردكت زرد است…. ”

براي اجتماعي شدن كودكان به حرف و خواسته هاي بچه هاي خود گوش كنيد:
بچه ها افكار، احساسات، شادي ها، غم ها، اميد ها و ترس هاي مخصوص به خود را دارند.براي رشد مهارت هاي زباني، آن ها را به حرف زدن تشويق كنيد.گوش كردن بهترين راه براي پي بردن به افكار آن هاست و كشف آنچه كه مي دانند و آنچه كه نمي دانند و همين طور چگونگي فكر كردن و آموختن آن ها.شما با اين رفتار نشان مي دهيد كه احساسات و عقايد آن ها ارزشمندند.

– از فرزندان خود سؤال كنيد و به سؤالات آن ها پاسخ گوييد:
به خصوص به سؤالاتي كه پاسخي بيش از بله و خير دارند.براي مثال، خيلي از بچه هاي ۲ تا ۳ ساله هنگام قدم زدن در پارك، مي ايستند و شروع به جمع آوري برگ ها مي كنند.شما مي توانيد به آن ها نشان دهيد كه برخي از برگ ها شبيه به هم و برخي ديگر متفاوتند.مي توانيد از بچه هاي بزرگ تر سؤال كنيد كه چه چيزهاي ديگري روي درختان مي‏رويند.سؤال كردن به بچه ها كمك مي كند، ياد بگيرند اشياي گوناگون را مقايسه و يا طبقه بندي كنند.به سؤالات آن ها با تأمل پاسخ دهيد و در صورت امكان تشويقشان كنيد، پاسخ سؤالاتشان را خودشان پيدا كنند.در صورتي كه پاسخ سؤالي را نمي دانيد، بگوييد نمي دانم و سعي كنيد به كمك فرزندتان جواب آن را بيابيد.

راههاي تقويت اجتماعي شدن بچه
براي اجتماعي شدن كودكان هر روز با صداي بلند براي فرزند خود كتاب بخوانيد:
خواندن مي تواند از بدو تولد آغاز و تا پيش از دبستان ادامه يابد.ممكن است فرزندتان مفهوم داستان يا شعري را كه مي خوانيد، درك نكند، ولي براي او فرصتي به وجود مي آيد تا زبان ياد بگيرد، از موسيقي صداي شما لذت ببرد و به شما نزديك شود.لازم نيست حتماً خواننده اي بي نظير باشيد تا فرزندتان از خواندن شما و از با شما بودن لذت ببرد.گاهي مي توانيد فرزندتان را به كتابخانه اي عمومي ببريد تا از كتاب هاي داستان آن جا لذت ببرد.

– مواد خواندني را در دسترس كودكتان قرار دهيد: اگر كتاب و مواد خواندني در دسترس كودكان باشد، علاقه آن ها به زبان آموزي و يادگيري رشد سريع تري خواهد داشت.

-برنامه تماشاي تلويزيون فرزندتان را كنترل كنيد:
تلويزيون، پس از پدر و مادر، معلمي است كه تأثير بسياري بر فرزندان ما دارد.برنامه هاي تلويزيوني خوب قادرند بچه ها را وارد دنياي تازه اي كنند و يادگيري آن ها را افزايش دهند.اما برخي برنامه هاي تلويزيوني زيان آورند و زياد تماشا كردن تلويزيون هم مي تواند بسيار مضر باشد.

اجتماعي شدن كودكان چه اهميتي دارد؟
اجتماعي شدن به كودك كمك مي‌كند تا روابط بين فردي خود را بهبود ببخشد و بتواند در جامعه جايگاه خود را پيدا كند. همچنين اجتماعي شدن فرآيندي در رشد طبيعي انسان است كه لازم است همه كودكان آن را بياموزند.

تبيان، هنر زندگي

گردآوري: پرشين وي